Даволаш профилактика ва дорихона муассасаларида Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигидан 2001 йил 29 декабрда 1090 – сон билан рўйхатдан ўтган, Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2001 йил 28 ноябрдаги 527-сонли буйруғи билан тасдикланган «Гиёҳванд воситаларини, психотроп моддалари ва прекурсорларни сақлаш, бериш, сотиш, тақсимлаш, ҳисобини олиб бориш тўғрисида» Низом талаблари таркибида гиёҳвандлик воситалари, психотроп ва заҳарли моддалар бўлган дори воситаларини тайинлаш, қабул қилиш, сақлаш ва қўллаш тартиби, шунингдек уларни дорихона муассасалари томонидан аҳолига рецепт асосида бериш тартиблари белгиланган.

Шу билан бирга, уларни рецепт бланкаларда гиёҳвандлик воситалари учун ўрнатилган пушти рангли рецепт бланкида (Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигидан 2001 йил 29 декабрда 1090 – сон билан рўйхатдан ўтган, Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2001 йил 28 ноябрдаги 527-сонли буйруғи билан Низом талабларида кўрсатилган), психотроп ва заҳарли моддалар бўлган дори воситаларини даволаш профилактика муассасаларида (Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигидан 2010 йил 29 июнда 2118 – сон билан рўйхатдан ўтган, Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2010 йил 18 июндаги 191-сонли буйруғи билан Низом талабларида кўрсатилган) рецепт бланкасида ёзилади, лекин ёзиш ва расмийлаштириш талаблари Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигидан 2001 йил 29 декабрда 1090 – сон билан рўйхатдан ўтган, Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2001 йил 28 ноябрдаги 527-сонли буйруғи талаблари асосида белгиланган.

Меъёрий хужжжатларда даволаш-профилактика муассасаларида дори воситаларининг тайинланиши ҳамда беморнинг дори воситаларини қабул қилиш, сақлаш ва қўллаш бўйича назорати Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан амалга оширилиши белгилаб қўйилган.

Рецепт ва уни ёзиш қоидалари.

Рецепт – шифокорни дорихонага (фармацевтга) дори воситасини тайёрлаш ва бериш ҳақидаги мурожаатидир. Рецепт шундай ҳужжатки, унга рецептни ёзган шифокор, дори воситасини таёрлаган ва берган фармацевт ҳамда дори воситасини беморга қўллаган ходим бирдек масьулдир.

Рецепт ёзишнинг асосий қоидалари:

1.Рецептни Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигидан 2010 йил 29 июнда 2118 – сон билан рўйхатдан ўтган, Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2010 йил 18 июндаги 191-сонли буйруғи билан тасдиқланган«Даволаш-профилактика муассасаларида дори воситаларини тайинлаш ҳамда беморнинг дори воситаларини қабул қилиш, сақлаш ва қўллаш тартиби, шунингдек дорихона муассасалари томонидан аҳолига дори воситаларини рецепт асосида бериш тўғрисида» Низом талабларида кўрсатилган 105Х148 мм ўлчамдаги бланкага сиёҳ билан лотин тилида тузатишларсиз ва хатоларсиз ёзилади. Хатбоши, сигнатура ва шифокорни имзоси давлат ёки рус тилида ёзилади. Рецепт бланкида даволаш муассасасиснинг тамғаси бўлиши шарт.

2.Ҳар бир дори воситаси бош ҳарф билан, янги қатордан, қаратқич келишигида ёзилади. Экстемпорал усули билан тайинланган рецептда бир қаторга сиғмаган дори моддалар номини кейинги қаторга ўтказилади ва бу ҳолда ёзишда қаторбошидан иккита ҳарфлик жой қолдирилади.

3. Дори воситаларнинг оғирлиги граммларда, қатор охирида араб рақамларида ўнлик каср кўринишида кўрсатилади (0,5; 4,0; 4,5), суюқ моддалар ҳажми эса миллилитрларда кўрсатилади (0,1 мл; 1мл; 50 мл). Алоҳида ҳолатларда моддалар таъсир бирлиги (ТБ), килограмм ёки томчида кўрсатилади.

4. Рецептда битта дори воситаси ёзилади, Recipe (Rp) cўзи билан бошланади ва сигнатура билан тугалланади, хатбоши ва шифокор имзоси фақат бир марта ёзилади.

5.Дори воситасини шошилинч тайёрлаб бериш керак бўлган ҳолатларда рецепт юқори қисмида шифокор томонидан Cito (тез) ёки Antidotum (зиддизаҳар) деб кўрсатма берилади. Фармацевт бундай рецептни олгач, зудлик билан ушбу дори воситасини тайёрлашга киришади.

6.Агар бир қанча дори воситаларни тенг миқдорда олинса ва улар кетма-кетликда ёзилса уларнинг дозаси фақат бир марта, охирги қатордаги воситаси учун кўрсатилади ва доза олдидан аа (аna-тенг миқдорда) белгиси қўйилади.

7.Рецепт ёзишда унинг таркибий қисмида кўрсатилган кетма-кетликка риоя қилиниши лозим. Гиёхвандлик дори воситалари даволаш муассасасининг штампи, муҳри ва шифокорнинг шахсий муҳри бўлган рецепт бланкларида ёзилади. Кўпгина кучли таъсир этувчи дори воситалари эса даволаш муассасасининг штампи ва шифокорнинг шахсий муҳри туширилган рецепт бланкларида ёзилади.

8. Рецептсиз бериладиган дори воситаларининг тасдиқланган рўйхатида юрак қон-томир, ошқозон-ичак йўли, нафас олиш аъзолари касалликларида қўлланувчи дори воситалари, витаминлар, антисептиклар, дезинфекцияловчи воситалар, иссиқни тушируви ва бошқа дори воситалари таблетка куринишида киритилган.

9. Гиёхвандлик дори воситалари 7 кун, заҳарли моддалар бўлган дорилар бўйича ёзилган рецептлар 10 кун, қолган дори воситалари учун 1 ойгача ёзиб берилган кундан яроқли ҳисобланади.

Дорихонада рецепт олиб қолинади. Дори воситасини қайтадан олиш учун янги рецепт ёзиш керак бўлади.

Агар рецепт қоидага амал қилинмай ёзилса ёки номутаносиб дори воситалари сақланса у ҳолда “Рецепт ҳақиқий эмас” деб штамп қўйилади ва рецепт бекор қилинади.