o`zb   рус   eng
Медицинский портал Узбекистана
 Победитель интернет фестиваля национального домена 2013
Главная Поиск Обратная связь Карта сайта Версия для печати rss

Подписка на рассылку

Услубий Қўлланма

22.09.2010

Рецептнинг таркибий қисмлари.

Улар қуйидагилардан иборат:

1. Хат боши. Бу ерда даволаш муассасасининг номи, манзили ва телефон рақами, бемор тўғрисида маълумот, рецепт ёзилган сана ва уни ёзган шифокор исми-шарифи кўрсатилади. ;

2. Шифокорнинг фармацевтга мурожаати бўлган Recipe (олинг) сўзи қисқартилиб, Rp. Кўринишида ёзилади ;

3. Дори воситасини тайёрланиши керак бўлган дори моддалар рўйхати. Аввал асосий дори модда (basis), кейин эса, асосий модда таъсирини кучайтирувчи қўшимчалар (adjuvans), таъмини яхшиловчилар (Corrigens) ва шакл берувчилар (constituens) ёзилади.

4. Дори воситасини тайёрлаш ва бериш тўғрисидаги кўрсатмалар: Misce (аралаштир) – қисқартирилган кўриниши М.,fiat (бўлсин) – бирликда, fiant – кўпликда. Шакл берувчи воситани керак бўлганича олишлик quantum satis ut fiat (қисқартмаси q.s) шаклида ёзилади. Сўнгра дорини бериш тўғрисида кўрсатма келади_ Da, Detur ёки Dentur (кўпчилик кўринишида) tales doses Numero.,қисқартирилганда D.t.d.N., яъни шундай дозада кўрсатилган миқдорда беринг.

5. Сигнатура (Signatura) қисқартма – S., - дорини қабул қилиш усули. Сигнатурада дорини қабул қилиш тартиби давлат ёки рус тилларида ёзилади ( 1ош қошиқда, 1 таблеткадан ва б.). Дори воситасини кун давомида неча марта ва нима билан ичиш ҳам сигнатура қисмида кўрсатилади.

6. Шифокорнинг имзоси.

Рецептлар қуйидаги турларга бўлинади:

оддий – агар битта дори воситасидан ташкил топса ;

мураккаб – агар икки ва ундан ортиқ дори воситасидан иборат бўлса.

дозаларга бўлинган – агар бир марталик қабул миқдори кўрсатилса ;

дозаларга бўлинмаган – дори воситасидан умумий миқдори ёзилади ва сигнатурада қандай қабул қилиш усули кўрсатилади;

официнал – (расмий) фармакопеяга киритилган ёки саноат корхонасида ишлаб чиқарилувчи дори воситалари учун ;

магистрал – шифокор томонидан ёзилган.

ёйиқ – тўлиқ ҳолатдаги;

қисқартирилган – қисқартма ҳолатдаги;

Рецепт қисқартма холатда ёзилганда, дори воситасини шакли, дори воситасининг номи, концентрацияси ва унинг умумий миқдори кўрсатилади.

Ёйиқ ҳолатдаги рецептда эса асосий дори воситасидан ташқари дори турини тайёрлашга ишлатиладиган барча ингредиентлар, уларнинг миқдори ва тайёрлаш усули кўрсатилади.

Ёйиқ рецепт намунаси:

1. Хатбоши: Тошкент ш. Чилонзор райони,16 оилавий поликлиника,тел: 275-92-81

А.А. Акрамовга 50 ёш

2. Мурожаат: Rp: Dibazoli 0,02

Coffein-natrium benzoatis 0,15

3. Дори воситалари рўйхати Acidi ascorbinici 0,1

Analgini 0,5

4. Тайёрлаш ва бериш M.f. pulv.

тўғрисида кўрсатма

Da tales doses №30.

S. 1 кукун доридан кунига 2 махал

5. Сигнатура

6. Имзо: Шифокор имзоси.

Рецептларга мисоллар:

1. Оддий, дозаларга бўлинмаган рецепт.

Rp.: Magnesii sulfatis 15,0

D. in charta cerata

S. 1 стакан сувда эритиб ичиш учун

2. Мураккаб, дозаларга бўлинмаган рецепт.

Rp: Novocaini 0,5.

Streptocidi 5,0.

M.f. pulv.

D.S. Сиртқи. Ярага сепиш учун кукун.

3. Оддий, дозаларга бўлинган рецепт.

Rp.: Streptocidi 0,5

D.t.d. № 6

S. 1 кукун доридан кунига 3 маҳал.

4. Мураккаб, дозаларга бўлинган рецепт.

Rp.: Papaverini hydrochloridi

Dibazoli aa 0,02

Theobromini 0,3

M.f. pulv.

D.t.d. № 10

S. 1 кукун доридан кунига 3 маҳал

ичилсин.

5. Официнал рецепт.

Rp.: Unguenti Zinci 50,0.

D.S. Сиртга ишлатиш учун.

6. Магистрал рецепт.

Rp.: Sol. Acidi hydrohlorici 3% - 100 ml.

Pepsini 2,0

M.D.S. 1 ош қошиқ.дан кунига 3 махал

7. Қискартма шаклда ёзилган рецепт.

Rp.: Sol. Kalii permanganatis 0,1% -100 ml.

D.S. Сиртқи. Ярани чайиш учун.

8. Ёйиқ ҳолатдаги рецепт.

Rp.: Kalii permanganatis 0,1

Aquae purificatae 100ml.

M.D.S. Сиртқи. Ярани чайиш учун.

Рецепт ёзилганда бўлиши мумкин бўлган дори воситанинг физикавий, кимёвий ёки фармакологик номутаносиблигини ҳисобга олиш керак.

Иккита ва ундан кўп воситалардан керакли шаклни тайёрлаш мумкин бўлмаганда – физикавий номутаносиблик дейилади.

Рецептда ёзилган воситалар ўртасидаги кимёвий реакция натижасида фаол бўлмаган ёки заҳарли бирикма ҳосил бўлганда кимёвий номутаносиблик дейилади.

Рецептдаги воситаларни организмга юборилганда турли йўналишларда таъсир этилса ёки бир бирининг таъсирини сусайтирса, фармакологик номутаносиблик дейилади.

Рецептда дори воситалари қаратқич келишикда ёзилади. Шунинг учун бош келишикдаги (биринчи турланиш) бирлик сонли сўз “а” харфи билан томомланса, қаратқич келишикда (биринчи турланиш) бирлик сонлида эса бу сўз “ае” дифтонги билан тамомланади (Tuinctura-Tincturaе, Pilula-Pilulae); “us”, “er” ва “um” билан томомланган сўзлар (иккинчи турланиш), қаратқич келишик бирлик сонида “i” дифтонги билан томомланади (Olеum-Olei, Acidum – Acidi, Decoctum - Decocti); “as” билан томомланадиган сўзлар эса “is” дифтонги билан оҳирланади (Sulfas-sulfatis, nitras-nitratis). Турли ҳилдаги томомланишлари билан учрайдиган отлар (сўз туркуми), қаратқич келишик бирлик сонлигида ҳам “is” дифтонги билан оҳирланади (Sapo-Saponis, Solutio-Solutionis). Рецептларни ёзишда лотинча сўзларни турланишдаги келишик суфикслари жадвали билан фойдаланиш керак.



Последние события

Реклама

Реклама на сайте

Rambler's Top100         MedLinks - Вся медицина в Интернет                 Яндекс.Метрика
Сертифицированный партнёр 1с-Битрикс

Copyright © WWW.MED.UZ - Медицинский портал Узбекистана, 2005-2024 
Все права защищены. Вся информация, размещённая на данном веб-сайте, предназначена только для
персонального использования и не подлежит дальнейшему воспроизведению и/или распространению
в какой-либо форме, иначе как с письменного разрешения компании MedNetSoft

Контакты:
Tel.: +998 (71) 200-92-22
Fax.: +998 (71) 200-92-22
e-mail:
info@mednetsoft.uz